Hoe identificeer je jezelf, behalve met je naam, leeftijd, geboorteplaats, geslacht, lengte, gewicht, kleur ogen, huid, beharing, postuur, de maat van handen, voeten, overige lichaamsdelen, je intelligentie, iq en eq, heb je een aard en wat is die dan?
Het dna zegt wellicht een hoop meer, maar de meeste mensen weinig of niets. Het vergt meer tijd dan een oogopslag om een ander te leren kennen. En zelfkennis is ook niet een aangeboren gegeven. Je weet niet wie je bent in om het even welke situatie en je zal ze niet allemaal mee kunnen maken in een leven.
Wat is er dan vast te stellen over een groep mensen? Is het afdoende om te kijken naar wat hun al dan niet geschreven regels zijn, of moet je vervolgens bestuderen hoe ze die naleven, of er sprake is van saamhorigheid, wat hetgeen is dat hen bindt, of het meer is dan de som der delen, in hoeverre dit bestendig is, of wisselt naar gelang de omstandigheden? Zegt een eventueel na te streven gezamenlijk doel genoeg, ook al kunnen er geheel verschillende meningen bestaan over hoe dat te bereiken? Mensen zijn opportunisten, de een meer dan de ander, in ieder geval als ze (iets) willen overleven.
Als ieder individu een ingewikkeld algoritme is, waarin overeenkomstige en verschillende regels op een unieke wijze verwerkt zijn – gesteld dat je een uitkomst zou kunnen vaststellen, niet slechts achteraf – en de diverse instructies van de leden van een verband zouden op elkaar ‘losgelaten’ worden, is er dan een resultaat te berekenen, of is het een (voorlopig) oneindig proces waar (mits ingesteld) de tussenstanden van kunnen worden weergegeven? Vooralsnog kan alleen door (vergaande) versimpeling iets dergelijks betracht worden en niet uitgesloten is dat dit invloed uit kan oefenen op het proces zelf.
Iedereen in een organisatie oefent invloed uit, veel of weinig, door doen of laten, en door strenge regelgeving en handhaving kan geprobeerd worden het gewenste gedrag te sturen, de leden kunnen zich door overtuiging achter het gemeenschappelijk streven scharen, er kan beroep gedaan worden op gezond verstand, op een gedeeld sentiment of geloof, of simpelweg op straf en beloning.
Het zal doorgaans een mengsel van dit alles zijn. Het gevolg is wellicht min of meer voorspelbaar, ook als dat chaos verondersteld, en deels zelfvervullende profetie. Hoe groter de groep hoe ongewisser de toekomst ervan en die in het algemeen?
De slotsom hier en nu is niet voorzien, maar was dat mogelijk al wel, gegeven de ingrediënten, het recept, de keuken en de kok. Het weer en het seizoen zullen een rol spelen, de lezer en de schrijver, de plaats en het tijdstip van verzenden en ontvangen, stemming en gemoed, de gebezigde taal en gebruikte woorden, het kader, het raam, het (uit)zicht, de wens, de droom, de verwachting, het vermogen, de kunst, de lust. Toeval en willekeur nemen hun ruimte, gemak en domheid zitten in de hoek, moed en schaamte liggen onderuit.
Welcome to the real world?